Chronione gatunki owadów i pajęczaków

Uznałem, że taki dział może być bardzo przydatny, warto bowiem wiedzieć, jakie gatunki owadów znajdują się u nas pod szczególnych nadzorem i które zasługują na znacznie większą uwagę. Kiedy kilkanaście lat temu zaczynałem interesować się owadami, lista gatunków chronionych była bardzo uboga. Znajdowały się na niej, przede wszystkim gatunki rzadkie, ale równocześnie znane, jak modliszka zwyczajna, paź królowej, niepylak apollo, kozioróg dębosz, czy trzmiele. Obecnie wiele z tych gatunków przestało być chronionymi. Chodzi tu głównie o motyle, które w ostatnich czasach stały się pospolite, a więc paź królowej, mieniaki czy zmierzchnica trupia główka. Zamiast nich, na listę zostały wciągnięte inne gatunki, bardziej zasługujące na ochronę. Poniżej prezentuję wam listę owadów objętych całkowitą ochroną gatunkową, wg rozporządzenia ministerstwa środowiska z 2014 r.

	WAŻKI	ODONATA
	Gadziogłówkowate	Gomphidae
1	Trzepla zielona	Ophiogomphus cecilia
	Łątkowate	Coenagrionidae
2	Iglica mała	Nehalennia speciosa
3	Łątka ozdobna	Coenagrion ornatum
	Ważkowate	Libellulidae
4	Zalotka białoczelna	Leucorrhinia albifrons
5	Zalotka spłaszczona	Leucorrhinia caudalis
6	Zalotka większa	Leucorrhinia pectoralis
	Żagnicowate	Aeshnidae
7	Żagnica północna	Aeshna caerulea
8	Żagnica zielona	Aeshna viridis
	PROSTOSKRZYDŁE	ORTHOPTERA
	Łatczynowate	Decticidae
9	Stepówka	Gampsocleis glabra
	Pasikonikowate	Tettigoniidae
10	Brak polskiej nazwy	Isophya stysi
	MODLISZKI	MANTODEA
	Modliszkowate	Mantidae
11	Modliszka zwyczajna	Mantis religiosa
	PLUSKWIAKI	HEMIPTERA
	Cykady	Cicadidae
12	Piewik podolski	Cicadetta podolica
	CHRZĄSZCZE	COLEOPTERA
	Biegaczowate	Carabidae
13	Biegacz Bessera	Carabus besseri
14	Biegacz Fabrycjusza	Carabus fabricii
15	Biegacz urozmaicony	Carabus variolosus
16	Biegacz Zawadzkiego	Carabus zawadzkii
17	Tęcznik marszczony	Calosoma reticulatum
18	Tęcznik ziarenkowaty	Calosoma investigator
	Kózkowate	Cerambycidae
19	Kozioróg dębosz	Cerambyx cerdo
20	Nadobnica alpejska	Rosalia alpina
21	Sichrawa karpacka	Pseudogaurotina excellens
22	Średzinka	Mesosa myops
	Kusakowate	Staphylinidae
23	Pogrzybnica Mannerheima	Oxyporus mannerheimii
	Pływakowate	Dytiscidae
24	Kreślinek nizinny	Graphoderus bilineatus
25	Pływak szerokobrzeżek	Dytiscus latissimus
	Ponurkowate	Boridae
26	Ponurek Schneidera	Boros schneideri
	Poświętnikowate	Scarabaeidae
27	Pachnica dębowa	Osmoderma spp.
	Rozmiazgowate	Pythidae
28	Rozmiazg kolweński	Pytho kolwensis
	Śniadkowate	Melandryidae
29	Konarek tajgowy	Phryganophilus ruficollis
	Zagłębkowate	Rhysodidae
30	Zagłębek bruzdkowany	Rhysodes sulcatus
	Zgniotkowate	Cucujidae
31	Zgniotek cynobrowy	Cucujus cinnaberinnus
32	Zgniotek szkarłatny	Cucujus haematodes
	Żukowate	Geotrupidae
33	Brak polskiej nazwy	Bolbelasmus unicornis
34	Krawiec głowacz	Lethrus apterus
	MOTYLE	LEPIDOPTERA
	Barczatkowate	Lasiocampidae
35	Barczatka kataks	Eriogaster catax
	Modraszkowate	Lycaenidae
36	Czerwończyk fioletek	Lycaena helle
37	Czerwończyk nieparek	Lycaena dispar
38	Modraszek arion	Maculinea arion
39	Modraszek eroides	Polyommatus eroides
40	Modraszek gniady	Polyommatus ripartii
41	Modraszek nausitous	Maculinea nausithous
42	Modraszek telejus	Maculinea teleius
	Niedźwiedziówkowate	Arctidae
43	Krasopani hera	Callimorpha quadripunctaria
	Paziowate	Papilionidae
44	Niepylak apollo	Parnassius apollo
45	Niepylak mnemozyna	Parnassius mnemosyne
	Południcowate	Nymphalidae
46	Górówka sudecka	Erebia sudetica
47	Osadnik wielkooki	Lopinga achine
48	Przeplatka aurinia	Euphydryas aurinia
49	Przeplatka maturna	Euphydryas maturna
50	Przestrojnik titonus	Pyronia tithonus
51	Strzępotek edypus	Coenonympha oedippus
52	Strzępotek hero	Coenonympha hero
	Sówkowate	Noctuidae
53	Ksylomka strix	Xylomoia strix
	Zawisakowate	Sphingidae
54	Postojak wiesiołkowiec	Proserpinus proserpina
	BŁONKOSKRZYDŁE	HYMENOPTERA
	Pszczołowate	Apidae
55	Zadrzechnia czarnoroga	Xylocopa valga

W ochronie owadów (i nie tylko) zaszły poważne zmiany. W rozporządzeniu z 6 października 2014 r wiele owadów zostało wykluczonych z ochrony ścisłej i przeniesionych do ochrony częściowej. Inne, jak np. ciołek matowy, borodziej cieśla czy część biegaczy zostały całkowicie skreślone z tej listy. Poniżej prezentuje natomiast owady aktualnie objęte ochroną częściową.

	WAŻKI	ODONATA
	Gadziogłówkowate	Gomphidae
1	Gadziogłówka żółtonoga	Gomphus flavipes
	Łątkowate	Coenagrionidae
2	Łątka zielona	Coenagrion armatum
	Pałątkowate	Lestidae
3	Straszka północna	Sympecma paedisca
	Szklarkowate	Corduliidae
4	Miedziopierś górska	Somatochlora alpestris
5	Miedziopierś północna	Somatochlora arctica
	Szklarnikowate	Cordulegastridae
6	Szklarnik leśny	Cordulegaster boltonii
	Żagnicowate	Aeshnidae
7	Żagnica torfowcowa	Aeshna subarctica
	CHRUŚCIKI	TRICHOPTERA
	Pierzekowate	Lepidostomatidae
8	Krynicznia wilgotka	Crunoecia irrorata
	CHRZĄSZCZE	COLEOPTERA
	Biegaczowate	Carabidae
9	Biegacz dołkowany	Carabus irregularis
10	Biegacz bagienny	Carabus clathratus
11	Biegacz gładki	Carabus glabratus
12	Biegacz zielonozłoty	Carabus auronites
13	Biegacz wspaniały	Carabus excellens
14	Biegacz wypukły	Carabus convexus
15	Biegacz karpacki	Carabus obsoletus
16	Biegacz leśny	Carabus sylvestris
17	Biegacz Menetriesa	Carabus menetriesi
18	Biegacz obrzeżony	Carabus marginalis
19	Biegacz pomarszczony	Carabus intricatus
20	Biegacz problematyczny	Carabus problematicus
21	Biegacz Scheidlera	Carabus scheidleri
22	Biegacz skórzasty	Carabus coriaceus
23	Biegacz stepowy	Carabus scabriusculus
24	Biegacz szykowny	Carabus nitens
25	Biegacz transylwański	Carabus transylvanicus
26	Biegacz Ulricha	Carabus ulrichii
27	Tęcznik mniejszy	Calosoma inquisitor
28	Tęcznik dołkowany	Calosoma auropunctatum
29	Tęcznik liszkarz	Calosoma sycophanta
	Bogatkowate	Buprestidae
30	Poraj	Dicerca moesta
31	Pysznik jodłowy	Eurythyrea austriaca
	Jelonkowate	Lucanidae
32	Dębosz żukowaty	Aesalus scarabaeoides
33	Jelonek rogacz	Lucanus cervus
34	Wynurt	Ceruchus chrysomelinus
	Kózkowate	Cerambycidae
35	Dąbrownik samotnik	Akimerus schaefferi
36	Gracz borowy	Tragosoma depasrium
37	Kozioróg bukowiec	Cerambyx scopolii
38	Taraniec jedwabisty	Dorcadion holosericeum
39	Taraniec paskowany	Dorcadion scopoli
40	Taraniec płowy	Dorcadion fulvum
41	Zmorsznik białowieski	Stictoleptura variicornis
42	Zmorsznik olbrzymi	Macroleptura thoracica
	Kusakowate	Staphylinidae
43	Brak nazwy	Velleius dilatatus
	Pływakowate	Dytiscidae
43	Pływak lapoński	Dytiscus lapponicus
	Poświętnikowate	Scarabeidae
44	Kwietnica okazała	Protaetia aeruginosa
	Sprężykowate	Elateridae
45	Sprężyk rdzawy	Elater ferrugineus
46	Pilnicznik fiołkowy	Limoniscus violaceus
	Stonkowate	Chrysomelidae
47	Jeziornica rdestnicowa	Macroplea appendiculata
48	Jeziornica rupiowa	Macroplea mutica
	Wygonakowate	Ochodaeidae
49	Wygonak	Ochodaeus chrysomeloides
	MOTYLE	LEPIDOPTERA
	Modraszkowate	Lycaenidae
50	Modraszek alkon	Maculinea alcon
51	Modraszek bagniczek	Plebeius optilete
52	Modraszek orion	Scolitantides orion
53	Modraszek Rebela	Maculinea rebeli
	Paziowate	Papilionidae
54	Paź żeglarz	Iphidides podalirius
	Rusałkowate	Nymphalidae
55	Dostojka akwilonaris	Boloria aquilonaris
56	Dostojka eunomia	Boloria eunomia
57	Mszarnik jutta	Oeneis jutta
58	Pasyn lucylla	Neptis rivularis
59	Przestrojnik titonus	Pyronia tithonus
60	Skalnik alcyona	Hipparchia alcyone
61	Skalnik bryzeida	Chazara briseis
62	Skalnik driada	Minois dryas
63	Strzępotek soplaczek	Coenonympha tullia
	Bielinkowate	Pieridae
64	Szlaczkoń torfowiec	Colias palaeno
65	Szlaczkoń szafraniec	Colias myrmidone
	Brak nazwy	Erebidae
66	Wstęgówka bagienka	Catocala pacta
	BŁONKÓWKI	HYMENOPTERA
	Mrówkowate	Formicidae
67	Mrówka łąkowa	Formica pratensis
68	Mrówka pniakowa	Formica truncorum
69	Mrówka półncna	Formica aquilonia
70	Mrówka smętnica	Formica lugubris
71	Mrówka rudnica	Formica rufa
72	Mrówka ćmawa	Formica polyctena
	Pszczołowate	Apidae
73	Rozrożka chabrowa	Tetralonia dentata
74	Porobnica mularka	Anthophora parietina
75	Porobnica opylona	Anthophora pubescens
76	Porobnica włochatka	Anthophora plumipes
77	Trzmiel ciemnopasy	Bombus ruderatus
78	Trzmiel czarnopaskowany	Bombus schrencki
79	Trzmiel gajowy	Bombus lucorum
80	Trzmiel grzbietoplamy	Bombus maculidorsis
81	Trzmiel kamiennik	Bombus lapidarius
82	Trzmiel leśny	Bombus pratorium
83	Trzmiel ogrodowy	Bombus hortorum
84	Trzmiel olbrzymi	Bombus fragrans
85	Trzmiel ozdobny	Bombus distinguendus
86	Trzmiel parkowy	Bombus hypnorum
87	Trzmiel paskowany	Bombus subterraneus
88	Trzmiel pirenejski	Bombus pyrenaeus
89	Trzmiel rdzawoodwłokowy	Bombus pomorum
90	Trzmiel różnobarwny	Bombus soroeensis
91	Trzmiel rudonogi	Bombus ruderarius
92	Trzmiel rudoszary	Bombus sylvarum
93	Trzmiel rudy	Bombus pascuorum
94	Trzmiel stepowy	Bombus laesus
95	Trzmiel szary	Bombus veteranus
96	Trzmiel sześciozębny	Bombus wurfleini
97	Trzmiel tajgowy	Bombus jonellus
98	Trzmiel wielkooki	Bombus confusus
99	Trzmiel wschodni	Bombus semenoviellus
100	Trzmiel wyżynny	Bombus elegans
101	Trzmiel ziemny	Bombus terrestris
102	Trzmiel zmienny	Bombus humilis
103	Trzmiel żółtoplamy	Bombus sichelii
104	Trzmiel żółty	Bombus muscorum
105	Zadrzechnia fioletowa	Xylocopa violacea

Prócz owadów, chronione są także niektóre pajęczaki.

Poniżej prezentuje gatunki objęte ochroną ścisłą.

	PAJĘCZAKI	ARACHNIDA
	PAJĄKI	ARANEAE
	Gryzielowate	Atypidae
1	Gryziel zachodni	Atypus affinis
2	Gryziel stepowy	Atypus muralis
3	Gryziel tapetnik	Atypus piceus
	Osnuwikowate	Linyphidae
4	Brak nazwy	Mughiphantes pulcher
	Obniżowate	Liocranidae
5	Brak nazwy	Agroeca dentigera
	Skakunowate	Salticidae
6	Strojniś nadobny	Philaeus chrysops
	KOSARZE	OPILIONES
	Brak nazwy	Sironidae
7	Brak nazwy	Siro carpathicus
	ZALESZCOTKI	PSEUDOSCORPIONIDA
	Brak nazwy	Neobisiidae
8	Brak nazwy	Neobisium polonicum

Natomiast tutaj zaprezentuje gatunki objęte ochroną częściową.

	PAJĘCZAKI	ARACHNIDA
	PAJĄKI	ARANEAE
	Poskoczowate	Eresidae
1	Poskocz krasny	Eresus cinnaberinus
	Osnuwikowate	Linyphidae
2	Brak nazwy	Bathyphantes eumenis
	Skakunowate	Salticidae
3	Wydmowiec	Yllenus arenarius