Nie raz, nie dwa przedstawiałem bzygowate (Syrphidae), jako znakomity przykład owadów wykorzystujących podszywanie się pod żądłówki (mimikrę) w celach obronnych. Cóż, w większości przypadków rzeczywiście tak jest, ale nie zawsze. Nawet wśród bzygów, można spotkać gatunki, których wygląd jest niepozorny i przez to w ogóle nie przypominają żądłówek. Mimo to i one są godne uwagi, chociażby dlatego, że są wśród nich gatunki nieczęste i rzadkie. Doskonałym przykładem jest tutaj rodzaj Brachyopa, czyli nakwiecienie.
Systematyka i wygląd
Na forum Syrphidae Polski udało mi się dokopać do informacji mówiącej, że w naszym kraju stwierdzono 11 gatunków muchówek z tego rodzaju. Na pierwszy rzut oka mogą przypominać niektóre inne muchówki, np. z rodziny śmietkowatych (Anthomyiidae), jednak jeszcze bardziej bywają podobne do samych siebie. Ich odróżnienie bywa bardzo trudne (często możliwe jedynie pod mikroskopem lub fachowym okiem specjalisty), dlatego zdecydowałem się omówić cały rodzaj.
Muszki z tego rodzaju nie są duże i osiągają od 6 do 12 mm. Ich ubarwienie jest przeważnie mało ciekawe, ale… cześć z nich ma ładne, pomarańczowo-rdzawe kolorki. U innych jednak tułów jest szarawo-czarny, także z tą ich urodą bywa naprawdę bardzo różnie, a wszystko zależy od gatunku, z którym mamy do czynienia. Zamiast na ubarwienie, zwróćmy jednak uwagę na coś zupełnie innego. Na ich głowę. Twarz tych muchówek jest charakterystycznie wyciągnięta w przód, przez co wygląda jak swego rodzaju „dzióbek.” Jest on przeważnie białawy lub pomarańczowy. Jeśli chodzi o oczy, to te są u samic rozdzielone, zaś u samców stykają się ze sobą (dymorfizm płciowy często się objawia u muchówek właśnie w ten sposób). Skrzydła są przeźroczyste, bez żadnych, zbędnych upiększeń (choć u bardzo rzadkiej B. maculipennis mamy na nich czarne kropki). Przezmianki (przekształcona, druga para skrzydeł muchówek), podobnie jak czułki są jasne. Nogi mają dość mocną budowę, zwłaszcza uda są lekko zgrubiałe. Odwłok zaś jest dość krępy, czasem wyraźnie grubawy.
Gdzie je można spotkać?
Liczebność poszczególnych gatunków, jest bardzo różna, ale większość z nich to gatunki rzadko spotykane w naszym kraju. Preferują lasy liściaste i mieszane, dlatego to właśnie w nich można je najczęściej spotkać. Czasem pojawiają się również w parkach. Dorosłe owady widuje się od kwietnia aż do lipca.
Tryb życia
Te ciekawe muchówki możemy zaobserwować, jak przesiadują sobie na liściach, pniach i w innych tego typu miejscach. Są wówczas bardzo spokojne i można odnieść wrażenie, że są dość ospałe. Kiedy jednak zajdzie taka potrzeba, potrafią niemal natychmiast wzbić się w powietrze i jak na bzygowate przystało, zawisnąć niczym helikopter, by po chwili znów przysiąść. Gdy natomiast są głodne odwiedzają kwiaty, by spijać z nich nektar. No dobrze, a co z tym drzewnym sokiem? W nim rozwijają się ich larwy. Nie odżywiają się jednak samym sokiem, lecz żyjącymi w nim mikroorganizmami, np. bakteriami.
Fajny mają ten „dzióbek” 🙂